Avrupa Birliği mali iş birliği ile Sanayi ve Teknoloji
Bakanlığı tarafından uygulanan Rekabetçi Sektörler Operasyonel Programı (CISOP)
kapsamında Kars Valiliği himayelerinde Serhat Kalkınma Ajansı tarafından
yürütülen çalışmalar kapsamında “Tarihi Kimliği ile Kars Kenti Projesi”
başlıklı Uluslararası Kars Konferansı tamamlandı.
Konferans; UNESCO, UNFWP, OceanLab, COP24, EUSALP gibi
uluslararası kuruluşlardan konuşmacıların katıldığı panellerle devam etti.
Panellerde; 'Yöresel Gastronominin Turizme Etkisi', 'İklim Değişikliğinin Dağ
ve Kış Turizmi ile Kayak Merkezlerine Etkileri ve Bu Yönde Avrupa'da Alınan
Önlemler ile En İyi Örnekler' ve 'Zaman ve Tarihe Yolculuk: Kars'ın Kültürel
Miras ve Tarih Alanlarındaki Zenginliği' konuları ele alındı.
Kültürel mirasla ilgili panelde konuşan Kültür ve Turizm
Bakan eski Yardımcısı Özgül Özkan Yavuz,
dünyada kültür turizminde yüzde 14,5 oranında artış beklendiğini
hatırlatıp : “ Kültür turizmine talep ortalama turizm hareketliliğine göre 4
kat yüksek. Kültür turizmi istihdamın artmasını ve yerel ürünlerin daha yüksek
değerde satılmasını sağlıyor” dedi. Yavuz konuşmasını şöyle sürdürdü: “Kars’ın
tanınması yolculuğunda Doğu Ekspresi’nin de çok büyük rolü var. Tarihi, taş
binaları eşsiz, çok özel hikâyeleri bulunuyor. Ayrıca coğrafi işaretli
ürünlerin Kars’a çok büyük katkısı var. Peynir, bal, kaz ve Kağızman elması
gibi ürünlerin tanıtımı ile ilgili daha çok konuşmamız ve çalışmamız lazım.
Kars’ın turizmde söyleyecek çok sözü var ama aynı zamanda yapılacak çok iş de
var.”
“Kültürel miras bozulmadan korunmalı”
Kars İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Konferans Salonu’ndaki konferansta
konuşan UNESCO Türkiye Millî Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Mehmet Öcal Oğuz,
uluslararası arenada tanınabilmek için yerelde çalışmanın çok önemli olduğuna
dikkat çekti. Oğuz “Kars peyniri UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne neden girmesin?
Bunlar için çalışmak lazım. Önemli olan yereldeki faaliyetler. Yerelde
çalışmazsanız ulusalda ya da uluslararası platformda ‘bu listeye girin’ diye
kapınızı çalmazlar. Bu nedenle küsmek ya da kenara çekilmek değil; kapıları
sonuna kadar zorlamak lazım” dedi.
Kültürel mirasın bozulmadan korunması için dikkat edilmesi
gereken noktalar olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Oğuz özetle şunları söyledi:
“Bunlardan birini turistikasyon dediğimiz konu oluşturuyor. Bu da turist ne
olsa beğenir, nasıl olsa gelir diyerek ürünün özünü bozulmasına yol açıyor. Ticarifikasyon
dediğimiz konu ise üründe nasıl olsa talep çok diyerek maliyetiyle sunumu
arasındaki dengenin bozulup aşırı ticaretleşmeye gidilmesini anlatıyor.
Folklorizasyon dediğimiz konu temelde yapılan işin kuşaktan kuşağa aktarılan
folklor dediğimiz alanın dışında gerçekleşip bu alanın akışını bozmayı
içeriyor. Turist ve ticaretin farklı formlarda kendilerini yenilemeleri
önlenmemeli. Çünkü yerel halk bundan
mutlu olmayacağı gibi ona turizm faaliyetinden bir pay da düşmezse turizm
faaliyetinin yanında değil karşısında yer alır. Bu da sürdürülebilir bir turizm
olmuyor bu yüzden turizmin sürdürülebilirliği için bu hassasiyetlerin taşıması
gerekiyor.”
“Bilim Müzesi kuracağız”
Kars Valisi Ziya Polat, Kars’ta turizmin her geçen gün iyiye
gittiğine işaret ederek “Sarıkamış otelleri yüzde 70-80 dolu, merkezdeki
otellerimiz de öyle. Buralardaki otellere gelen ziyaretçilerimizin yüzümdeki
gülümsemeyi görmek bizi mutlu ediyor. Turizmde en iyi tanıtım insan
tanıtımıdır. Buradan mutlu ayrılan insanların anlatımıdır. Bunun için insan
odaklı çalışmamız gerektiğini düşünüyorum. Türkiye’nin tek Peynir Müzesi,
kentin marka değerini yükseltti. Kentimizdeki Baltık mimarisi güzel binaları
içini ve dışını restore etmeye başladık. Kentimize bir bilim müzesi de
kazandırmak istiyoruz. Bu konuda TÜBİTAK ve Kafkas Üniversitesi ortaklaşa bir
proje yürütecek. Bilim müzemizi önümüzdeki dönemde hizmete açmayı planlıyoruz”
diye konuştu.
“5,5 Milyon Euroluk proje”
Açılışta konuşan SERHAT Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Nurullah Karaca, “Tarihi Kimliği ile Kars Kenti projesinin bütçesi 5,5 milyon euro bunun yüzde 85’inin Avrupa Birliği, yüzde 15’i T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından destekleniyor. Proje inşaat ve turizm olmak iki bileşenden oluşuyor. Temmuz 2023’te tamamlanan inşaat bileşeni kapsamında, Kars Merkez Haydar Aliyev Caddesi’nde 23 tescilli, 9 tescilsiz binanın cephe iyileştirmesi, kaldırım ve yol yenilemesi, aydınlatma ve çevre düzenleme işlemleri ile işaret ve sokak levhalarının montajı yapıldı. Ani Ören Yeri’nin koruma çitleriyle kapatılması, işaret ve levhaların konumlandırılmasıyla tanıtım işlemleri gerçekleştirildi” dedi.
Kars peynirinden cheesecake
Konferans kapsamında gerçekleşen gastronomi başlıklı panelde konuşan BM Dünya Gıda Programı Teknik Danışmanı Yalçın İnam, Kars mutfağı ile ilgili kitap yayınlanması gerektiğine dikkat çektikten sonra şunları söyledi: “Kars ile ilgili turizm faaliyetleri 12 aya yayılmalı ve yöresel ürünlerin 12 ay satın alınabileceği platformlar oluşturulmalı, yemek festivalleri düzenlenmeli. Yakın zamanda açılacak bir otelin restoranda Kars yemeklerini modernize ederek misafirlere sunulacak. Örneğin Umaç helvasının üzerine Kars peynirlerinden yapılan cheesecake’i koyarak servis etmek gibi yenilikçi fikirlerimiz var.”
Şef Rudolf van Nunen ise Kars mutfağının tanıtılması için yarışmalar düzenlenebileceğini ve Kars peynirlerinin hikâyelerinin sosyal medya aracılığı ile yayılabileceğini belirtti. Kafkas Üniversitesi Sarıkamış Turizm Fakültesi’nden Doç Dr. Seda Derinalp Çanakçı da yerel lezzetlerin tanıtılmasının önemine dikkat çekerek “Kars’a gelen turistlerin yüzde 84’ü mutfağı için geliyor. 11 çeşit kaz yemeği var, bunların hepsini tanıtarak kaz etini öne çıkarabiliriz” dedi. Panellerle birlikte toplam üç gün süren tanıtım faaliyetlerinde çeşitli sanatsal etkinlikler gerçekleştirildi.
